Voor scouts en scholieren die op kamp gaan naar Scoutinglandgoed Zeewolde in Flevoland, is er sinds kort een bijzonder gebouw voor overnachting en vertier. De constructie van het glooiende dak bestaat uit gebogen gelamineerde balken. De gelamineerde gootbalk rondom is bovendien dubbel gekromd. Het Avonturenhuis van Scoutinglandgoed Zeewolde staat op een 70 hectare groot terrein met veel groen. In de vele slaapvertrekken van het Avonturenhuis kunnen tachtig scouts of scholieren overnachten. Ook biedt het gebouw veel ruimte voor binnenactiviteiten. MOST Architecture en TomDavid Architecten ontwierpen een karakteristiek gebouw dat mooi aansluit op de natuurlijke omgeving en alles vertegenwoordigt waarvoor Scouting staat. Het is stoer, eerlijk, duurzaam en ongepolijst, nodigt uit tot spelen en ontdekken en is voortdurend in interactie met de natuur.
3D rekenmodel
Het tweelaagse Avonturenhuis, met 2295 mÇ bvo en een nokhoogte van 8,3 m, heeft een glooiend dak dat aan de oostkant enigszins als een vervormde kegel uitsteekt. Vanaf deze uitstulping loopt het dak geleidelijk omhoog en daarmee ook de uitkragende dakgoot. Voor Constructie Adviesbureau Geuijen (CAG), dat gespecialiseerd is in houtconstructies, was de onderliggende asymmetrische vurenhouten constructie een flinke uitdaging. Het netwerk van gebogen gelamineerde hoofd- en tussenbalken steunt op achttien ronde stalen kolommen met een diameter van 273 mm. Zes daarvan zijn vrijstaand en bevinden zich in de hoge en gemeenschappelijke ruimte. De overige kolommen staan via onderflenzen in verbinding met de 23 cm dikke CLT-verdiepingsvloer, die is opgedeeld in drie afzonderlijke delen rondom de algemene ruimte. CAG-directeur Theo Geuijen: ‘De vloer, die op stalen balken en korte kolommen steunt, ondersteunt op zijn beurt deze dakkolommen horizontaal. Door het raster van het dak ook te gebruiken voor horizontale krachten, krijg je een optimale benutting van de horizontale afdracht. Om dit alles zo nauwkeurig mogelijk te construeren, hebben we gebruik gemaakt van een 3D-rekenmodel.’
Extreem gebogen
De dakgoot omzoomt het gebouw met zijn zijwaartse uitstulping en bestaat uit een variatie aan bochten. Niet zozeer deze krommingen maakten de dakgootconstructie complex. Vooral dat het dak in hoogte toeneemt, zorgde voor extra complexiteit. In eerste instantie ging de gedachte uit naar een stalen dakgoot maar daarvoor was het ontwerp te ingewikkeld, vertelt Lambert van den Bosch. Hij is directeur van Heko Spanten, dat de houten dakconstructie en de dakgoot heeft geleverd. ‘De dakgoot is uiteindelijk van hout gemaakt. Hout kun je veel makkelijker bewerken en is bovendien goedkoper dan staal. We hebben dubbelgekromde gelamineerde lariks liggers toegepast van 80 cm hoog en 18 cm dik. Die maken we wel vaker door ze in de gewenste vorm met CNC te frezen, maar bij dit gebouw zijn ze vrij uniek omdat ze extreem gebogen zijn tot een radius van 4,5 m. De totale lengte bedraagt 122 m en is opgedeeld in dertien fragmenten. Deze hebben we via halfhoutverbindingen van binnenuit aan elkaar geschroefd. Het was een flinke uitdaging om alles passend te krijgen. De montage verliep gelukkig feilloos.’
Een met de natuur Het Avonturenhuis is een mooi en duurzaam en energieneutraal gebouw met een vegetatiedak, 150 zonnepanelen, zonnecollectoren voor warm water en accu’s voor het opslaan van de opgewekte stroom. Dankzij het vele glas in de gevel – deels is deze bekleed met delen ruw bezaagd vuren Platowood – en de daklichten treedt er veel daglicht binnen. Daarnaast versterkt het glas voor de scouts en scholieren tevens het gevoel dat ze ook binnen onderdeel uitmaken van de omliggende natuur.
